Moerdijk

Omschrijving bedrijventerrein

Moerdijk is een bedrijventerrein in gemeente Moerdijk. Het terrein is 1191,4 hectare groot en er werken ongeveer 9489 personen.

Uit de data van het LMA blijkt dat 352 bedrijven een melding hebben gedaan voor het afvoeren van in totaal 44952 ton afval- en reststromen afkomstig van primaire ontdoeners. Om het afval te verwerken zijn 3884 vrachtwagens nodig geweest.

Het afval met de meeste potentie in Moerdijk is afkomstig van dierlijk en gemengd voedselverspilling.

De aanpak en behoefte rondom verzilveren van kansen kan per bedrijventerrein verschillen. We zien drie mogelijkheden: (1) de stroom met het grootste verdienpotentieel (Dierlijk en gemengd voedselverspilling), (2) de stroom waar de grootste stap op de R-ladder is te maken (Dierlijk en gemengd voedselverspilling) en (3) de stroom met de beste verhouding tussen zowel verdienpotentieel als een zo groot mogelijk aantal bedrijven (Metalen, gemengd ferro en non-ferro).

 

Afval en verwerking

Het afval in Moerdijk wordt voor 16% hergebruikt, 21% gerecycleerd, 1% verbrand, 1% gestort en voor 61% naar op- en overslagslocaties gebracht.

Het percentage voor hergebruik is zeer laag. Op dit bedrijventerrein kan mogelijk meer CE Potentie worden benut. Daarnaast is het percentage voor recycling zeer laag. De reststromen kunnen hoogwaardiger benut worden door meer in te zetten op hergebruik en recycling activiteiten.

Het afval wordt weinig gestort en verbrand. Dat is een eerste goede stap richting een circulair bedrijventerrein.

Er wordt nagenoeg veel naar op -en overslaglocaties gebracht. Dit kan mogelijk al direct naar een verwerker getransporteerd worden.

 

Ruimtelijk-economisch perspectief

Vanwege de hoge milieucategorie en de ligging aan vaarwater beschikt het terrein over de kwaliteiten voor het huisvesten van hoogwaardige verwerkingsbedrijven. Onder andere voor het huisvesten van verwerkers van de stromen ‘dierlijk en gemengd materiaal’ en ‘hout’ – de meest kansrijke stromen op het terrein – beschikt het terrein over de juiste locatiekwaliteiten. Door een combinatie van een uitstekende bereikbaarheid en hogere milieucategorisering kan het terrein bovendien potentieel een bovenlokale of zelfs regionale functie vervullen voor zowel verwerking als doorvoer van deze stromen.

De relatie tussen Moerdijk en de andere bedrijventerreinen in de regio is relevant voor de positionering van het terrein. In West-Brabant worden de kansrijke stromen op meer plekken op grote schaal door bedrijven als afval afgevoerd. In het bijzonder is de totale circulaire potentie van ‘dierlijk en gemengd voedselverspilling’ en ‘hout’ aanzienlijk: circa € 29 en 32 miljoen euro. Moerdijk heeft een aandeel van ruim 85% in de circulaire potentie van de stroom ‘dierlijk en gemengd voedselverspilling’. Qua circulaire potentie is dit dan ook het zwaartepunt in de regio. Het clusteren van de verwerkings- en verzamelcapaciteit in de nabijheid is voor de stroom ‘dierlijk en gemengd voedselverspilling’ is dan ook een interessant perspectief voor Moerdijk. Daarentegen is de circulaire potentie van ‘hout’ een kleinere fractie, namelijk 17%. De grootste circulaire potentie bevindt zich op bedrijventerreinen in Breda: daar bevindt zich ruim 65% van de potentie. Daar ligt een samenwerking dus voor de hand.Voor zowel de gemeente en ondernemers(collectief) is het interessant om specifiek op deze stromen het wiel niet zelf uit te vinden, maar samenwerking op te zoeken. Bovendien is de marge voor een businesscase op dit schaalniveau aantrekkelijker, omdat er op basis van de cijfers sprake is van een significant schaalvoordeel.

Logistieke kansen

Meerdere partijen ontdoen zich van Metalen, gemengd ferro en non-ferro (23), Gemengd en overig afval (21) en Metalen, ferro (11). In totaal zijn deze stromen goed voor 544 vrachten op jaarbasis. Het merendeel wordt op een laagwaardige manier verwerkt. Het is kansrijk om collectief te verkennen of hoogwaardiger verwerking mogelijk is, ofwel op locatie of elders; en ook inzameling en logistiek collectief te organiseren. Dat helpt om efficiënter te werken, en biedt door de schaalvoordelen die hiermee worden bereikt ook meer ruimte voor duurzamere keuzes. Daarnaast kan een samenwerking met de bedrijven op nabijgelegen bedrijventerreinen – die buiten de scope van dit onderzoek vallen – ook mogelijkheden opleveren.

Business case

Meest laagdrempelige kans: Dierlijk en gemengd voedselverspilling
De meest kansrijke stroom op dit terrein om op korte termijn circulair mee aan de slag te gaan is dierlijk en gemengd voedselverspilling. Voedselverspilling heeft een van de grootste impacts op het milieu en klimaat, maar is daarnaast ook niet goed voor de portemonnee. Uit onderzoek blijkt dat voor elke euro die wordt geïnvesteerd in het verminderen van voedselverspilling, een rendement van €6 of meer kan worden behaald. Uitgedrukt in termen van return on investment (ROI), is dit een return on investment van meer dan 600 procent. Het tegengaan van voedselverspilling loont dus!

Andere potentiële stroom: Hout
Een andere kansrijke stroom op dit terrein om op korte termijn circulair mee aan de slag te gaan is hout. A hout is als fractie zeer geschikt is voor direct hergebruik. Er zijn al veel voorbeelden van direct hergebruik te bedenken, dit zijn echter vaak nog relatief kleinschalige initiatieven. Dit komt omdat er nu vaak onvoldoende hoogwaardig sloophout beschikbaar is voor direct hergebruik. Belangrijk knelpunt hierbij is het feit dat ‘zorgvuldig en circulair slopen’ nog weinig voorkomt en houtafval niet wordt gescheiden van ander sloopafval, en dus niet in aanmerking komt voor hoogwaardig hergebruik. Dit in verband met hogere arbeidskosten ten opzichte van standaard sloopwerk.

Elke ton hout dat als afval voorkomen wordt heeft een potentie van circa 850 euro.